Ngày 11/10/2018, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Cục CT&BVNTD)- Bộ Công Thương đã tổ chức hội  nghị “Tập huấn Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp và Thông tư số 10/2018/TT-BCT ngày 21/5/2018 của Bộ Công Thương quy định chi tiết thi hành một số điều của Nghị định 40/2018/NĐ-CP” tại Khách sạn Ramana Sai Gon, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tham dự Hội  nghị có Ông Trịnh Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục CT&BVNTD,  Bà Hà Thị Quỳnh Trâm, đại diện Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham VN), đại diện Sở Công Thương các tỉnh, thành phố phía Nam và đại diện các doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp khu vực phía Nam.

Theo báo cáo của Cục CT &BVNTD, trên thế giới, từ năm 2013 đến 2016, doanh thu bán hàng đa cấp và số lượng nhà phân phối tham gia bán hàng đa cấp vẫn không ngừng tăng trưởng (doanh thu năm 2016 khoảng 182,6 tỷ USD với khoảng 107 triệu nhà phân phối). Trong đó, Mỹ và Trung Quốc là 2 nước có hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp sôi động nhất, chiếm 19%; Hàn Quốc, Đức, Nhật chiếm 8-9%; Brazil, Mexico, Malayxia, Pháp, Anh chiếm từ 2-5%; các nước còn lại chiếm khoảng 20% (Nguồn: World Federation of Direct Selling Associations/Global Direct Selling -2016 Retail Sales (Published June 1, 2017)). Tại Việt Nam, doanh thu bán hàng đa cấp tăng trưởng từ năm 2007 đến nay, 06 tháng đầu năm 2018, doanh thu trên cả nước đạt khoảng 4.641 tỷ đồng, chủ yếu đến từ các doanh nghiệp FDI như: Herbalife, Amway, New Image, Nuskin…. Trong khi đó, số lượng doanh nghiệp và nhà phân phối biến động không ngừng (thời kỳ đỉnh cao nhất là năm 2013 với gần 100 DN và gần 1,2 triệu nhà phân phối). Hiện nay, trên cả nước có 31 DN được cấp Giấy chứng nhận đăng ký bán hàng đa cấp đang hoạt động, hơn 950.000 người tham gia, tuy nhiên chỉ có 270.000 người tham gia bán hàng (28%). Đáng chú ý, Công ty Mỹ phẩm Thường Xuân có trên 550.000 người tham gia nhưng chỉ có 16 % trong số đó tham gia bán hàng.

Để siết chặt hơn nữa các hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, nhằm hạn chế các DN hoạt động kinh doanh đa cấp bất chính, Nghị định số 40/2018/NĐ-CP đã đặt ra một số điều kiện khắt khe hơn so với Nghị định số 42/2014/NĐ-CP như sau: vốn điều lệ từ 10 tỷ trở lên; ký quỹ 5% vốn điều lệ…; có hệ thống công nghệ thông tin quản lý mạng lưới người tham gia bán hàng đa cấp; có trang thông tin điện tử để cung cấp thông tin về doanh nghiệp và hoạt động bán hàng của doanh nghiệp; có thông tin liên lạc để tiếp nhận, giải quyết thắc mắc, khiếu nại của người tham gia bán hàng đa cấp…

Trong phần thảo luận, các đại biểu tham dự Hội nghị đã có nhiều ý kiến tranh luận xung quanh các quy định của Nghị định số 40/2018/NĐ-CP như: Quy định về tổ chức hội thảo, đào tạo về bán hàng đa cấp, quy định về thủ tục đăng ký bán hàng đa cấp tại địa phương, quy định về điều kiện chuyển tiếp 9 tháng đối với các thủ tục của Bộ Công Thương và 12 tháng đối với các thủ tục của Sở Công Thương… Trong đó, đáng chú ý là quy định tại Điều 60 của Nghị định 40/2018/NĐ-CP về điều kiện chuyển tiếp 9 tháng đối với các thủ tục đăng ký hoạt động vớiBộ Công Thương và 12 tháng đối với các thủ tục đăng ký hoạt động tạiđịa phương với Sở Công Thương. Theo đó, các DN có thể thực hiện đồng thời 02 thủ tục cấp Giấy chứng nhận ở Bộ Công Thương và đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp tại địa phươngở Sở Công Thương, chứ không nhất thiết phải có Giấy chứng nhận của Bộ Công Thương theo Nghị định 40/2018/NĐ-CP rồi mới làm thủ tục đăng ký tại địa phương.

Hiện nay, thời hạn để các DN đáp ứng các điều kiện về hoạt động bán hàng đa cấp theo Nghị định mới đã gần hết (trước 02/02/2019), tuy nhiên đến nay mới chỉ có 01 DN nộp hồ sơ đăng ký với Bộ Công Thương. Tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tính đến thời điểm hiện nay vẫn chưa có DN nào đăng ký hoạt động tại địa phương theo Nghị định mới (thời hạn đăng ký trước ngày 02/5/2019). Nếu sau thời hạn nêu trên, các DN không đáp ứng được điều kiện của Nghị định 40/2018/NĐ-CP và đăng ký hoạt động với Sở Công Thương thì DN sẽ bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Do đó, các DN cần khẩn trương triển khai thực hiện các thủ tục liên quan, đảm bảo đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của Nghị định 40/2018/NĐ-CP để được tiếp tục hoạt động sau thời hạn nói trên.

(Phạm Hà – P. QLTM)