Theo báo cáo của Đoàn Kiểm tra liên ngành xăng dầu của tỉnh, từ ngày 30-7 đến 31-8-2009, đoàn đã kiểm tra 22 trụ bơm dầu trên địa bàn tỉnh. Đối tượng tập trung lần này là các cây xăng dầu ven biển, trên cảng và tàu thuyền cung cấp dầu cho ngư dân trên biển. Qua kiểm tra 22 cơ sở kinh doanh, đã có tới 14 trường hợp vi phạm, chiếm tỷ lệ hơn 60%. Nghĩa là trong 3 cây xăng dầu đang kinh doanh, thì đã có 2 cây buôn bán dầu gian dối. Theo một cán bộ kiểm tra, trong số những đối tượng đã kiểm tra, còn có những trụ bơm dầu “lọt lưới” vì hành vi gian dối quá tinh vi và đã kịp “tẩu tán tang vật” khi đoàn kiểm tra ập đến.

Trong số 14 doanh nghiệp vi phạm, có 6 doanh nghiệp vi phạm phá niêm chì của phương tiện đo, chỉnh sửa lại các nhông chuyền hiện có trong các thiết bị và bầu lường để gian lận sai số vượt mức cho phép. Theo quy định của Nhà nước, mức cho phép sai số khi đong đếm không được vượt quá 0,5%. Thế nhưng, các doanh nghiệp vi phạm được phát hiện đã sử dụng bơm dầu có sai số thiếu bình quân là 4-6% (cao gấp 10 lần mức cho phép) và cao nhất là 8% (cao gấp 16 lần mức cho phép). Cụ thể: Công ty TNHH Hải Thành vượt mức sai số từ 4-6%, Cửa hàng 6 Công ty cổ phần Vật tư thiết bị Vũng Tàu vượt 4-8%, Công ty TNHH Tiến Thành vượt 4-5,7%, Tàu Thiện Hoà 01 vượt 4-5,5%... Cá biệt, doanh nghiệp Mai Thị Dung (đường Bạch Đằng, TP. Vũng Tàu), mặc dù đã có quyết định đình chỉ hoạt động kinh doanh xăng dầu của UBND tỉnh từ ngày 16-5-2008 nhưng đến nay vẫn hoạt động, và sử dụng phương tiện đong đo sai số từ 4-6%... Ngoài ra, doanh nghiệp này còn không niêm yết giá bán theo quy định.

Ngoài việc sử dụng phương tiện đong đo sai số vượt mức cho phép, các cây xăng dầu còn có những hành vi vi phạm khác. Trong 22 doanh nghiệp kiểm tra có đến 7 trụ bơm dầu đã phá niêm chì đồng hồ đo đếm, 3 trụ bơm không niêm yết giá, có nơi bán quá giá, không treo logo của doanh nghiệp đầu mối và sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện hết hiệu lực, không kiểm định.

Đây là lần thứ 3 kể từ đầu năm 2009, Đoàn Kiểm tra liên ngành xăng dầu của tỉnh kiểm tra các trụ bơm dầu trên đất liền, trên cảng và trên biển. Theo đánh giá của Đoàn kiểm tra liên ngành, tình hình vi phạm ở các cây xăng dầu ngày càng phổ biến và không thuyên giảm so với các đợt kiểm tra trước. Ông Phan Hữu Thịnh, Chi cục phó Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Khó khăn lớn nhất hiện nay của Đoàn kiểm tra là thiếu các phương tiện kiểm tra. Đoàn đang đề xuất với Sở Công thương làm việc với Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng để tạo điều kiện cho đoàn mượn máy đo đồng hồ bơm dầu, đồng thời trang bị thêm các phương tiện bảo hộ lao động đặc dụng để phục vụ cho việc kiểm tra.

Một chủ cây xăng dầu vi phạm “giải trình” về lý do gian lận như sau: do tình trạng cạnh tranh gay gắt trong lĩnh vực kinh doanh dầu trên biển cho ngư dân, nên các cây xăng dầu thường phải bán cho bà con theo phương thức gối đầu và giảm giá rất thấp so với giá nhà nước quy định. Nếu không “ăn gian” thì sao có lãi được. Đây là một kiểu bào chữa không thể chấp nhận được. Nhiều ngư dân cũng bất bình cho rằng, thà các cây xăng dầu cứ thực hiện đúng theo quy định, cân đong đo đếm chính xác, rồi giữ đúng giá quy định của nhà nước, chứ không chấp nhận mình bị “ăn gian”, lại gian lận quá lớn như vậy. Một ngư dân ở xã Phước Tỉnh cho biết, một chuyến biển phải đổ chừng 40.000 lít dầu, một năm vài chuyến biển tính ra khoảng 150.000 – 200.000 lít dầu. Chỉ cần tính mức sai số 5% là một năm đã mất cả trăm triệu đồng.