Bảo vệ môi trường trong SXKD nhằm phát triển bền vững luôn là một nhiệm vụ được tỉnh đặt ra trong quá trình thu hút đầu tư, phát triển kinh tế xã hội trong những năm qua. Hiện nay với nhiệm vụ được Chính phủ giao về phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT), BR-VT đang tập trung thu hút dòng đầu tư từ Nhật Bản . Song song với công việc như: Xúc tiến đầu tư bằng các cuộc gặp gỡ song phương giữa chính quyền các địa phương với nhau, giữa chính quyền và các ngành chức năng của BR-VT với các nhà đầu tư Nhật Bản; Hợp tác đào tạo chuẩn bị nguồn nhân lực, qui hoạch đầu tư hạ tầng dành cho ngành công nghiệp hỗ trợ…tỉnh cũng đang tìm những biện pháp hữu hiệu để kiểm soát môi trường.

Ngày 12-8, UBND tỉnh đã tham quan học hỏi kinh nghiệm của 2 KCN do chính các nhà kinh doanh hạ tầng Nhật Bản đầu tư tại Đồng Nai gồm: KCN Loteco, KCN Long Đức. Nhiều kinh nghiệm quí về đầu tư hạ tầng, quản lý vận hành xử lý nước thải nói riêng cũng như hoạt động toàn KCN nói chung đã được chủ đầu tư 2 KCN Loteco và Long Đức, tỉnh Đồng Nai trao đổi.

Đầu tư hạ tầng cho xử lý nước thải đúng mức, khoa học

KCN Long Đức do Cty Phát triển KCN Long Bình làm chủ đầu tư có tổng diện tích 270 ha, đang được triển khai xây dựng hạ tầng và nhà máy xử lý nước thải tập trung, chuẩn bị đón các dự án thứ cấp đi vào hoạt động, với diện tích lấp đầy vào khoảng 40%.

Ông Hiroshi Sugimoto, giám đốc công ty TNHH Kobellco Eco-Sotutions Việt Nam – một công ty chuyên về xử lý nước thải, chất thải của Nhật Bản và là đối tác của Cty Phát triển KCN Long Bình cho biết, với tổng diện tích 270 ha, KCN Long Đức giành khoảng 20 ha đất cho việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung công suất khỏang 16000 m3/ngày đêm. Trong đó 1 ha giành cho nhà điều hành; 2 ha cho trạm xử lý, 8,30 ha cho các bể lắng lọc, bể xử lý và đặc biệt do không gần các vị trí tiếp nhận nguồn thải nên KCN này còn phải giành 8,44 ha cho hồ chứa nước thải, đề phòng khi hệ thống xử lý bị sự cố, trục trặc thì vẫn có nơi chứa nước thải của toàn khu trong thời gian ít nhất 2 ngày để chờ xử lý. Hiện nay, nhà máy xử lý nước thải đã đầu tư hoàn thiện giai đoạn đầu với công suất 9000 m3/ngày đêm, tổng mức đầu tư là 4 triệu USD. Tính ra, suất đầu tư cho xử lý nước thải tại KCN này đã thực hiện là khoảng 400 USD/ m³. Với tổng mức đầu tư cho hạ tầng KCN là 50 triệu USD, thì vốn đầu tư cho nhà máy xử lý nước thải tập trung chiếm khoảng 12%.

Đây là trạm quan trắc tự động tại cổng xả thải do chủ đầu tư KCN Loteco đầu tư lắp đặt

KCN Loteco (cũng do Cty Phát triển KCN Long Bình làm chủ đầu tư), có tổng diện tích 100 ha, được triển khai XD cách đây 16 năm. Ngay giai đoạn I, Chủ đầu tư đã xây dựng một hệ thống xử lý nước thải tập trung, công suất 1500 m3/ngày đêm. Giai đoạn 2, công suất tăng thêm 6000 m3, giai đoạn 3 là 4000 m3. Tổng Công suất nhà máy hiện là 10600.m3/ngày đêm. Đáng nói là, ban đầu, do tìm nhà “xử lý môi trường” chưa đủ tầm và bản thân chủ KCN cũng chưa có kinh nghiệm nhiều trong quản lý môi trường nên dù đã phải đầu tư lớn cho xử lý môi trường nhưng Loteco vẫn bị các nhà quản lý môi trường của tỉnh Đồng Nai “thổi còi”. Loteco đã đi tìm và Kobellco Eco– Solutons Việt Nam đã hợp tác để khắc phục những yếu kém trong công tác này. Biết rằng sẽ tốn kém rất lớn trong việc chỉnh sửa, bổ sung để hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải, nhưng không còn con đường nào khác để hoạt động của KCN này tồn tại. Với sự hỗ trợ tích cực của đối tác Kobellco Eco, Loteco đã hoàn tất việc chỉnh sửa, bổ sung hoàn chỉnh một nhà máy xử lý nước thải với 3 cụm xử lý, bố trí tại 3 khu vực. Điều đáng nói là để đảm bảo kiểm soát tốt chất lượng nước thải sau xử lý trước khi đưa ra môi trường, trong hệ thống xử lý nước thải của cả 2 KCN này đều được đầu tư thiết bị quan trắc tự động tại cổng xả. Mỗi thiết bị có giá trị 7 tỷ đồng.

Quản lý chặt chẽ, vận hành an toàn.

Ông Kazama, Tổng giám đốc KCN Loteco chia sẻ, về vai trò quản lý của Nhà nước, tỉnh Đồng Nai đã lắp đặt tại mỗi KCN trên địa bàn một thiết bị quan trắc tự động.

Trạm quan trắc tự động độc lập của Sở TNMT tỉnh Đồng Nai lắp đặt trong KCN Loteco

Còn về trách nhiệm của nhà đầu tư, ông Uehara, Giám đốc KCN Long Đức cho rằng, công tác quản lý, vận hành xử lý nước thải tập trung là khâu then chốt để đảm bảo chất lượng nguồn thải được xử lý đạt tiêu chuẩn qui định, an toàn cho môi trường. Làm được điều này, trước hết, Ban quản lý của KCN phải đưa ra những tiêu chí vào KCN, phải qui định rõ ràng cho các nhà đầu tư thứ cấp là phải có hệ thống để xử lý nước thải cục bộ đạt tiêu chuẩn B trước khi đưa vào hệ thống xử lý tập trung. Nếu đáp ứng được thì mới được chấp nhận vào KCN. Mặt khác đòi hỏi Ban quản lý KCN có hẳn một đội ngũ chuyên trách về môi trường được đào tạo bài bản. Kinh nghiệm này đã được đúc rút từ KCN Loteco.

Theo ông Kazama, Tổng giám đốc KCN Loteco, việc quản lý hệ thống xử lý nước thải tập trung tại Loteco trong những năm qua đã được áp dụng theo tiêu chuẩn ISO-14000. Tất cả các dự án thứ cấp đều XD hệ thống xử lý nước thải cục bộ và phải xử lý một bước toàn bộ nước thải của mình trước khi đưa về hệ thống xử lý chung của KCN. Tuy nhiên, để kiểm soát chặt chẽ chất lượng nước thải từ các DN, toàn bộ nước thải trước khi được đưa vào hệ thống để xử lý thì được đưa về chứa tại 1 hồ riêng nhằm phát hiện những chỉ số thành phần vượt ngưỡng cho phép, qua đó phát hiện nguồn thải từ doanh nghiệp nào. Sau đó, nước thải sẽ được xử lý bước tiếp theo đạt tiêu chuẩn A trước khi thải ra môi trường. Mặt khác, cũng nhằm để kiểm soát chất lượng nước thải bước cuối cùng sau khi xử lý, tại cổng xả của nhà máy xử lý tập trung, chủ đầu tư KCN còn đặt một trạm quan trắc tự động. Từ đây lại có 1 đường ống dẫn nước thải về trạm quan trắc tự động của Sở TNMT đặt độc lập gần đó. Cạnh đó, hàng ngày, đội ngũ cán bộ môi trường của Ban quản lý KCN tiến hành lấy mẫu nước tại từng doanh nghiệp. Đặc biệt tăng cường kiểm soát đối với các doanh nghiệp, ngành nghề có nguy cơ cao hơn vừa để tăng cường tính kiểm soát, vừa để hỗ trợ cho DN thứ cấp trong việc xử lý nước thải cục bộ trước khi hòa vào hệ thống chung. Chính sự đầu tư qui củ, quản lý vận hành bài bản nên KCN này đã thực sự là một mô hình KCN điển hình.

Lãnh đạo Các Sở, ngành, tham quan máy ép bùn trong nhà máy xử lý nước thải KCN Long Đức

 Chất lượng dịch vụ của KCN hoàn hảo

Một kinh nghiệm cũng rất quí báu cho các chủ đầu tư hạ tầng các KCN, cụm CN ở BR-VT trong giai đoạn đầu thu hút các nhà đầu tư, đó là phải tạo được chất lượng các dịch vụ cao, hoàn hảo. Nhất là với đặc thù người Nhật Bản rất quan trọng đến các dịch vụ tiện ích. Theo ông Uehara, Giám đốc KCN Long Đức, ngay trong giai đoạn thiết kế, chủ đầu tư đã phải tính toán quỹ đất hợp lý giành cho tất cả mọi khâu: thương mại, dịch vụ cấp điện, cấp nước, xử lý nước thải, dịch vụ viễn thông, dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi, giải trí…Đặc biệt, các dịch vụ cấp điện, cấp nước phải bảo đảm nguồn ổn định, liên tục 24/24 cho các dự án thứ cấp hoạt động. Khi KCN đi vào hoạt động là các dịch vụ phải có đầy đủ. Tại KCN Long Đức, mặc dù các DA thứ cấp đag trong giai đoạn xây dựng nhà xưởng, song mọi dịch vụ như: Xử lý nước thải,  cấp điện, nước, thông tin liên lạc, nhà hàng… đã đi trước. Chủ đầu tư cũng XD sẵn khu nhà xưởng cho thuê, giành cho những nhà đầu tư ít vốn, không có tiền xây nhà xưởng. Lãnh đạo 2 KCN này cũng chia sẻ thêm, các nguồn cấp điện, nước phải tính toán nguồn dự trữ (ít nhất phải từ 2 nguồn) đề phòng những tình huống bất trắc xảy ra gây mất điện, cúp nước, tránh tình trạng mọi hoạt động bê trong KCN bị đình trệ do thiếu điện, thiếu nước.

Huỳnh Liễu