Ngày 19 tháng 01 năm 2019, phiên họp đầu tiên của Hội đồng Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã được tổ chức tại Tokyo, Nhật Bản với sự tham dự của các bộ trưởng và quan chức cấp cao đại diện 11 nước thành viên. Hội đồng CPTPP được thành lập để giám sát việc vận hành và thực thi Hiệp định, theo quy định tại Điều 27.1, Hiệp định CPTPP.

Tại phiên họp, các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung khẳng định quyết tâm thực thi đầy đủ Hiệp định CPTPP, nhằm gửi đi thông điệp mạnh mẽ về ủng hộ thương mại tự do, đặt ra các tiêu chuẩn cao và cân bằng cho hoạt động giao thương ở thế kỷ 21, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đem lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp. Các Bộ trưởng đã thông qua 4 quyết định quan trọng nhằm thực thi Hiệp định này, bao gồm: (i) Quyết định về cơ chế hoạt động của Hội đồng CPTPP; (ii) Quyết định về quy trình, thủ tục và điều kiện xem xét, kết nạp các nước thành viên mới; (ii) Quyết định về quy trình và thủ tục của hội đồng trọng tài liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Nhà nước với Nhà nước và (iv) Quyết định về bộ quy tắc ứng xử của trọng tài viên liên quan đến cơ chế giải quyết tranh chấp giữa nhà đầu tư với Nhà nước.

Theo Quyết định về cơ chế hoạt động của Hội đồng CPTPP, bắt đầu từ năm 2020, các nước thành viên CPTPP sẽ luân phiên đảm nhiệm chức chủ tịch hội đồng với nhiệm kỳ 01 năm, theo thứ tự phê chuẩn Hiệp định. Hỗ trợ cho Chủ tịch Hội đồng CPTPP là hai Phó Chủ tịch (là Chủ tịch của nhiệm kỳ trước đó và Chủ tịch của nhiệm kỳ tiếp theo). Như vậy, Việt Nam sẽ đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng CPTPP vào năm 2026 và vai trò Phó Chủ tịch CPTPP vào năm 2025 và 2027.

Chủ tịch Hội đồng CPTPP năm 2019 do Nhật Bản đảm nhận. Nhật Bản sẽ phối hợp với New Zealand (nước lưu chiểu) và Mexico (Chủ tịch Hội đồng nhiệm kỳ tiếp theo) xây dựng chương trình hoạt động của Hội đồng và các Ủy ban CPTPP trong năm 2019. New Zealand sẽ tổ chức phiên họp lần thứ hai Hội đồng CPTPP cùng với các cuộc họp của các Ủy ban vào nửa cuối năm 2019. 

Trong khuôn khổ của phiên họp, các Bộ trưởng đã tham dự buổi Lễ công bố Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực với sự có mặt của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Tại buổi lễ, theo đề nghị của nước chủ nhà Nhật Bản, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Trần Tuấn Anh đã đã thay mặt các Bộ trưởng của tất cả các nước CPTPP có bài phát biểu ghi nhận những nỗ lực lớn lao của tất cả các nước thành viên để có được Hiệp định CPTPP. Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cũng bày tỏ sự tin tưởng các nước thành viên CPTPP sẽ thực thi Hiệp định một cách hiệu quả, từ đó mang lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp trên đất nước của mình.

  Dưới đây là toàn văn bài phát biểu của Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Trần Tuấn Anh tại buổi lễ:

“Kính thưa Ngài Sin-dô A-bê, Thủ tướng Chính phủ Nhật Bản

Kính thưa các Bộ trưởng,

Kính thưa các vị khách quý,

Kính thưa quý vị đại biểu,

Tôi rất vinh dự được thay mặt các Bộ trưởng CPTPP phát biểu tại buổi lễ quan trọng ngày hôm nay - buổi lễ mà chúng ta đã rất mong chờ: Lễ công bố Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực.

Tôi còn nhớ tại buổi họp tổ chức bên lề Hội nghị Bộ trưởng Thương mại APEC vào ngày 21 tháng 5 năm 2017 tại Hà Nội, các Bộ trưởng CPTPP đã phải rất cố gắng để ra được Tuyên bố chung nhấn mạnh mong muốn sớm đưa Hiệp định TPP có hiệu lực trong bối cảnh mới. Trước mặt tất cả chúng ta lúc đó là khối lượng công việc khổng lồ, đặc biệt là định hướng đàm phán như thế nào để đạt được điểm cân bằng mới có thể chấp nhận được cho tất cả các thành viên. Vào thời điểm đó, đã có sự hoài nghi và lo lắng nhất định, không biết liệu chúng ta có làm được không.

Kính thưa quý vị,

Chúng ta đã làm được và chúng ta chỉ mất chưa đầy 8 tháng để làm việc đó. Đó là thành tựu không thể tin nổi và thật đáng tự hào. Và để có được thành tựu đó tôi nghĩ chúng ta không thể không nhắc đến vai trò của Ngài Thủ tướng Sin-dô A-bê. Chính nhờ tài lãnh đạo, tầm nhìn xa trông rộng cũng như sự quyết đoán của Ngài mà quá trình đàm phán được bảo đảm đi đúng hướng và đạt được thành công. Chúng ta cũng phải cảm ơn Ngài Bộ trưởng Mô-tê-gi với sự nhiệt tình, nỗ lực không mệt mỏi trong việc thúc đẩy cũng như kết nối giữa các nước thành viên để vượt qua các thách thức rất lớn. Và tôi nghĩ chúng ta cũng cần tự hào về bản thân mình khi đã cùng nhau tháo gỡ các vướng mắc, giải quyết các bất đồng để trong một thời gian rất ngắn để có được Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương.

Kính thưa quý vị,

Trong không khí hân hoan của buổi lễ ngày hôm nay, tôi hy vọng các Bộ trưởng đều nhất trí với tôi rằng vẫn còn rất nhiều việc phải làm để thực thi một cách hiệu quả các cam kết của Hiệp định CPTPP. Tôi tin tưởng sâu sắc rằng các nước chúng ta sẽ cùng hợp tác, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau để bảo đảm các cam kết sâu và rộng của Hiệp định này sẽ đi vào cuộc sống, đem lại lợi ích cho mọi tầng lớp nhân dân và doanh nghiệp của chúng ta, trong đó có các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Tôi thực sự tin rằng việc Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực là cột mốc quan trọng đối với quá trình tự do hóa thương mại trong khu vực cũng như trên thế giới. Đây là một thông điệp mạnh mẽ mà chúng ta gửi đến cộng đồng quốc tế, rằng chúng ta tin vào thương mại bình đẳng, tự do và minh bạch. Chỉ có sự hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trên cơ sở cùng có lợi mới là con đường đúng đắn cho sự phát triển và thịnh vượng trong khu vực cũng như trên trái đất này.

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, chúng ta đã, đang và sẽ giữ vững tinh thần đoàn kết giữa 11 nước. Trên tinh thần đó, tôi xin chúc tất cả các nước sẽ hoàn tất việc phê chuẩn Hiệp định trong thời gian sớm nhất bởi điều đó đem lại lợi ích to lớn cho tất cả chúng ta.

Xin cám ơn quý vị.”

Nội dung Tuyên bố chung và các Quyết định có thể tham khảo tại đây: (Tải về và đổi đuôi.doc thành. rar và giải nén)

(Nguồn trang điện tử Bộ Công Thương )